De naam Huis Singraven is al duizenden jaren oud. Het woord ‘sin’ werd al tijdens de vroege middeleeuwen bijna niet meer gebruikt. ‘sin’ staat in de betekenis van groot en krachtig.

Huis Singraven zou dan ‘grote graven’ betekenen. Wanneer men kijkt naar de betekenis van het woord zou men in de buurt van Huis Singraven grote menselijke graafarbeid verwachten. Je zou kunnen denken aan de gracht die vroeger langs het huis liep. Deze gracht heeft niet de omvang die de aanduiding ‘grote graven’ duidelijk maakt. Wanneer men kijkt in de omgeving naar menselijk graafwerk van enige betekenis dan zou dat op de Om - Bijdinkel kunnen duiden. Mogelijk heeft het oorspronkelijke boerenerve Huis Singraven bij de Omdinkel gelegen. Volgens een ene meneer Döhmann meldt dat een daargelegen perceel vanouds de veldnaam ‘ Hof ‘ droeg. Daar stond in de 17 de eeuw  het huis van de familie Van Weleveld. Deze ‘hof ten Huis Singraven’ zou dan als de agrarische oorsprong van het huidige Huis Singraven kunnen gelden. Bij de bouw van een versterkt huis op een meer strategische plaats - de huidige locatie - zou het zijn oorspronkelijke naam hebben meegenomen. Een publikatie van jongere datum toont evenwel aan dat wat nu de Omdinkel wordt genoemd in feite de oude loop van de Dinkel is. Ten behoeve van de bouw van de watermolen was een groter verval in de beek nodig, waartoe een afsnijding moest worden gerealiseerd. Het stuk beek vanaf de oude molen tot aan de samenvloeiing (sinds lang de Dinkel genoemd) is dan in feite de gegraven bedding.

Op 28 maart 1381 werd Huis Singraven voor het eerst vermeld door een zekere Wigbold de Kale die een vordering eist van Huis Singraven. Het werd vermeld in een protocol der zittingen van het leengerecht van de Utrechtse bisschop Floris van Wevelinghoven  Huis Singraven was toen der tijd eigendom van de bisschop van Utrecht, die het als leengoed aan anderen in gebruik gaf. Het landgoed is dan in leen van de adel familie Awick.   

In 1415 werd het eerste stenen huis gebouwd, in de lus van de Dinkel.

In het jaar 1505 neemt Frederik en Johan van Twickel het leengoed Huis Singraven over. Hij was op dat moment drost van Diepenheim. Hij heeft Huis Singraven niet lang als leengoed. Op 26 oktober 1505 verkocht hij het aan een kloostergemeenschap in Oldenzaal.

Op 11 januari 1506 werd het leengoed van zijn leenplicht ontheven. Huis Singraven blijft tien jaar in het bezit van de kloostergemeenschap, daarna koopt de Graaf van Bentheim het landgoed. Hij heeft het landgoed beschermd tegen de oorlogen. Tot het jaar 1915 komt het landgoed in verschillende handen terecht. Dingeldein meldt dat na 1830, toen de familie Roessingh Udink er woonde er verschillende verbouwingen hebben plaats gevonden. Er kwam onder andere een nieuwe voorgevel, deze had in plaats van zeven vensters nog maar vijf vensters. Nu in deze tijd zijn er weer zeven vensters.  Ook kwam er een aanbouw bij de noordzijde van het oude huis. Ook heeft Huis Singraven 12 jaar leeg gestaan (1878 - 1890). Dit heeft Huis Singraven geen goed gedaan. Het heeft er toe geleid dat pas in 1908 met een grote renovatie begonnen kon worden. In 1915 is de publieke verkoop van Huis Singraven. Het landgoed wordt dan gekocht door Jan Adriaan Laan. Hij komt uit de Zaanstreek en hij is lid van de Eerste Kamer.

De heer Jan Adriaan Laan heeft vier kinderen. Drie zoons en één dochter. Dochter Agatha en zoon Willem, de jongste van de vier, komen mee naar Denekamp en wonen vanaf 1919 samen op Huis Singraven. Moeder Laan, Eva Laan-Prins, sterft in 1916 en vader Laan, Jan Adriaan, sterft in 1918. Dochter Agatha sterft in 1922 aan tuberculose en dan woont Willem tot aan zijn dood in 1966 alleen op Huis Singraven;  hij bleef ongehuwd en zorgde ervoor dat tien jaar voor zijn dood, Huis Singraven in de Edwina van Heek stichting werd ondergebracht.

Volgens geruchten moest die wel, omdat anders ¾ deel van het landgoed verkocht had moeten worden om de successierechten te betalen. In de overdrachtsakte is vastgelegd dat het landgoed in de toenmalige staat moest worden gehandhaafd. De ontwerper A. de Maaker.

Na drie jaren van onderhandelen met de Stichting Edwina van Heek, verkocht WFJ Laan uiteindelijk zijn Landgoed aan deze Stichting, onder een aantal condities. Eén daarvan is dat de gehele staat waarin het Landgoed zich op dat moment bevindt, onveranderd moest blijven in de toekomst. Tot op de dag van vandaag probeert de Stichting daar zo veel mogelijk gehoor aan te geven. Laan heeft Huis, Watermolen en Landgoed verkocht, maar heeft er tot aan zijn dood nog tien jaar gewoond. In deze tijd heeft Laan zelf opdracht gegeven tot het uitvoeren van nog grote restauraties. In 1921 onderging Huis Singraven een grote uiterlijke verandering. Het dak werd vervangen en kreeg zijn oorspronkelijke hoogte terug. Het torentje in het midden van de noordgevel werd afgebroken en de hele gevel werd bekleed met een grijsachtig natuursteen die uit de groeven bij Gildehaus (Bentheim) kwam. Het werk van De Maaker werd ter nagedachtenis op een gedenksteen na de voltooiing in 1923 aangebracht.

Ondanks dat het huis er op dat moment heel fraai uitzag was de heer Laan niet geheel tevreden. Het feit dat het huis zo laag was bleef hem irriteren omdat het hierdoor minder imposant leek. Het huis ligt ook niet precies in het verlengde van de oprijlaan, dit kon Laan ook niet geheel tevreden stellen. In 1935 kwam hij met het idee om het oude huis geheel af te breken en een nog imposantere, iets meer naar achter liggende huis te bouwen. De Maaker stelde voor de bocht van de Dinkel als het ware af te snijden en weer net als vroeger voor het huis langs te laten stromen. Niets van deze grote ideeën gingen door. Wel werden er twee dienstwoningen gebouwd bij het hek van het begin van de oprijlaan  aan de Ootmarsumerstraat. Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft Laan nog in een van deze twee poortwoningen gewoond toen de Duitsers Huis Singraven bezet hadden. Na de bevrijding herbergde het Britse troepen. Na deze tijd was er een grondige opknapbeurt nodig voor Huis Singraven (1954 – 1958) Ook werd het vochtprobleem aangepakt waar Huis Singraven altijd al mee te kampen had. 

Het spook van Huis Singraven
In het voorgaande staat al beschreven dat Huis Singraven tien jaar lang een klooster is geweest. Het verhaal luid dat een non die regelmatig omgang had met dorpelingen, onkuis bevonden werd door de andere nonnen. Na een schijnproces wordt ze levend ingemetseld in een muur van het klooster (dit scheen wel eens vaker te gebeuren in die tijd, 1506).  

Haar gekrijs en jammerklachten waren dagen lang te horen, tot dat het moment kwam dat het stil werd. Maar dat werd het absoluut niet. Vanaf dat moment is het gaan spoken op Huis Singraven. Haar geest dwaalt vanaf toen rond op Huis Singraven. Regelmatig zou ze boven het spattende water van de watermolen gezien zijn en haar geest zou ongeluk geven aan de bewoners van Huis Singraven.

Hendrik Jan Bernard Roessingh Udink, de tweede generatie R. U. heeft op een mooie zomeravond burgemeester Hoogklimmer op bezoek. Hij gaat naar binnen om bij de vlam van een kaars zijn sigaar aan te steken, waarbij zijn baard vlam vat. Snel staat hij zelf in brand en op het geschreeuw komen zijn dienstbodes af, deze werpen hem in de Dinkel, maar het mocht niet baten. Twee dagen later sterft HJB Roessingh Udink op 54 jarige leeftijd.

Verder werden verschillende vroegere eigenaren door geldproblemen geteisterd, waarvan sommige aan de drank raakten. Moderne paragnosten van het programma 'Het Zwarte gat' hebben het huis onderzocht. De paragnosten hebben een hond waargenomen die dwars door de muren en gesloten deuren zweefde. In de jaren twintig heeft men een lege ruimte achter een muur aangetroffen. Het schijnt zo te zijn dat daar iets gevonden is wat men tot nu toe nog niet bekend heeft willen maken.

Ook nu nog waakt de geest van de non over Huis Singraven. Soms zweeft ze vormloos tussen de witte nevel  boven de Dinkel, of men ziet haar achter een venster staan van Huis Singraven. Door deze legende heeft het huis ook een bijnaam gekregen, namelijk Het Zwarte Huis.

Het landgoed is tegenwoordig ongeveer 500 ha groot. Ook horen nog een zevental pachtboerderijen, waarvan er vijf zijn getooid met rood/wit met groen omrande blinden, met daarin blauw/gele cirkel, de wapenkleuren van Huis Singraven.

De watermolen en het arboretum Hagelmeien behoren ook tot het landgoed. De heer Laan heeft dit gedeelte in 1923 laten omvormen tot arboretum. De bekende tuinarchitect Leonard Springer heeft dit aangelegd. Springer heeft ook het arboretum Poortbulten bij De Lutte aangelegd.

In de buurt van het huis bevindt zich een van de twee Reigerkolonies in Twente (de andere bevindt zich op landgoed Twickel) Dit is niet echt toevallig. Het is bekend dat de adel Reigers als lekkernij beschouwen en zij ook het recht hadden om op deze mooie vogels te jagen.

Tot de toegankelijke bossen van Huis Singraven behoren o.a. het Borgbos en het Harseveld.  

Het landschap van Huis Singraven trok ook bij bekende schilders de aandacht. Met name de watermolen van Huis Singraven trekt veel bekijks. De Dinkel was een goede bewegingsmotor voor watermolens. Het kon gebruikt worden voor koren en olie en om hout te zagen.  

In het zomerseizoen zijn toegangskaarten voor rondleidingen in Huis of wandeling door park of arboretum te koop in de “Landgoedwinkel aan de Dinkel”.

Het hele jaar door is het mogelijk om met groepen het Huis te bezoeken.

In 2015 vieren we dat Huis Singraven 600 jaar bestaat. Dit wordt groots gevierd en diverse activiteiten staan op het programma. Zie de site http://www.Huis Singraven.nl

Wandelen rond Huis Singraven (uit Trouw)