Huis Singraven
Op deze pagina vindt u
informatie over Huis Singraven.
Ligging | Huis Singraven ligt bij Denekamp. |
Ontstaan | Het huis is in 1381 voor het eerst genoemd. |
Geschiedenis |
De
naam Huis Singraven is al duizenden jaren oud. Het woord ‘sin’ werd al
tijdens de vroege middeleeuwen bijna niet meer gebruikt. ‘sin’ staat
in de betekenis van groot en krachtig.
Huis Singraven
zou dan ‘grote graven’ betekenen. Wanneer men kijkt naar de
betekenis van het woord zou men in de buurt van Huis Singraven grote
menselijke graafarbeid verwachten. Je zou kunnen denken aan de gracht
die vroeger langs het huis liep. Deze gracht heeft niet de omvang die de
aanduiding ‘grote graven’ duidelijk maakt. Wanneer men kijkt in de
omgeving naar menselijk graafwerk van enige betekenis dan zou dat op de
Om - Bijdinkel kunnen duiden. Mogelijk heeft het oorspronkelijke
boerenerve Huis Singraven bij de Omdinkel gelegen. Volgens een ene meneer Döhmann
meldt dat een daargelegen perceel vanouds de veldnaam ‘ Hof ‘ droeg.
Daar stond in de 17 de eeuw het
huis van de familie Van Weleveld. Deze ‘hof ten Huis Singraven’ zou dan
als de agrarische oorsprong van het huidige Huis Singraven kunnen gelden. Bij
de bouw van een versterkt huis op een meer strategische plaats - de
huidige locatie - zou het zijn oorspronkelijke naam hebben meegenomen.
Een publikatie van jongere datum toont evenwel aan dat wat nu de Omdinkel wordt genoemd in feite de oude loop van de Dinkel is.
Ten behoeve van de bouw van de watermolen was een groter verval in de
beek nodig, waartoe een afsnijding moest worden gerealiseerd. Het stuk
beek vanaf de oude molen tot aan de samenvloeiing (sinds
lang de Dinkel genoemd) is dan in feite de gegraven bedding. Op
28 maart 1381 werd Huis Singraven voor het eerst vermeld door een zekere
Wigbold de Kale die een vordering eist van Huis Singraven. Het werd
vermeld in een protocol der zittingen van het leengerecht van de
Utrechtse bisschop Floris van Wevelinghoven
Huis Singraven was toen der tijd eigendom van de bisschop van Utrecht,
die het als leengoed aan anderen in gebruik gaf. Het landgoed is dan in
leen van de adel familie Awick. Nadat de familie Awick het Huis Singraven gedurende achttien jaren had bewoond, namen de Hondenbergs het in 1398 over. In 1415 werd het eerste stenen huis gebouwd, in de lus van de Dinkel. In
het jaar 1505 neemt Frederik en Johan van Twickel het leengoed Huis
Singraven
over. Hij was op dat moment drost van Diepenheim. Hij heeft Huis
Singraven niet lang als leengoed. Op 26 oktober 1505 verkocht hij het aan een kloostergemeenschap in Oldenzaal. Op 11 januari 1506 werd het leengoed van zijn leenplicht ontheven. Huis Singraven blijft tien jaar in het bezit van de kloostergemeenschap, daarna koopt de Graaf van Bentheim het landgoed. Hij heeft het landgoed beschermd tegen de oorlogen. Tot het jaar 1915 komt het landgoed in verschillende handen terecht. Dingeldein meldt dat na 1830, toen de familie Roessingh Udink er woonde er verschillende verbouwingen hebben plaats gevonden. Er kwam onder andere een nieuwe voorgevel, deze had in plaats van zeven vensters nog maar vijf vensters. Nu in deze tijd zijn er weer zeven vensters. Ook kwam er een aanbouw bij de noordzijde van het oude huis. Ook heeft Huis Singraven 12 jaar leeg gestaan (1878 - 1890). Dit heeft Huis Singraven geen goed gedaan. Het heeft er toe geleid dat pas in 1908 met een grote renovatie begonnen kon worden. In 1915 is de publieke verkoop van Huis Singraven. Het landgoed wordt dan gekocht door Jan Adriaan Laan. Hij komt uit de Zaanstreek en hij is lid van de Eerste Kamer.
De heer
Jan Adriaan Laan heeft vier kinderen. Drie zoons en één dochter. Dochter
Agatha en zoon Willem, de jongste van de vier, komen mee naar Denekamp
en wonen vanaf 1919 samen op Huis Singraven. Moeder Laan, Eva Laan-Prins,
sterft in 1916 en vader Laan, Jan Adriaan, sterft in 1918. Dochter
Agatha sterft in 1922 aan tuberculose en dan woont Willem tot aan zijn
dood in 1966 alleen op Huis Singraven;
hij bleef ongehuwd en zorgde ervoor dat
tien jaar voor zijn dood,
Huis Singraven in de Edwina van Heek stichting
werd ondergebracht. Volgens geruchten moest die wel, omdat anders ¾ deel van het landgoed verkocht had moeten worden om de successierechten te betalen. In de overdrachtsakte is vastgelegd dat het landgoed in de toenmalige staat moest worden gehandhaafd. De ontwerper A. de Maaker. Na drie jaren
van onderhandelen met de Stichting Edwina van Heek, verkocht WFJ Laan
uiteindelijk zijn Landgoed aan deze Stichting, onder een aantal
condities. Eén daarvan is dat de gehele staat waarin het Landgoed zich
op dat moment bevindt, onveranderd moest blijven in de toekomst. Tot op
de dag van vandaag probeert de Stichting daar zo veel mogelijk gehoor
aan te geven. Laan heeft Huis, Watermolen en Landgoed verkocht,
maar heeft er tot aan zijn dood nog tien jaar gewoond. In deze tijd
heeft Laan zelf opdracht gegeven tot het uitvoeren van nog grote
restauraties.
In 1921 onderging Huis Singraven een grote
uiterlijke verandering. Het dak werd vervangen en kreeg zijn
oorspronkelijke hoogte terug. Het torentje in het midden van de
noordgevel werd afgebroken en de hele gevel werd bekleed met een
grijsachtig natuursteen die uit de groeven bij Gildehaus (Bentheim)
kwam. Het werk van De Maaker werd ter nagedachtenis op een gedenksteen
na de voltooiing in 1923 aangebracht. Ondanks dat het huis er op dat moment heel fraai uitzag was de heer Laan niet geheel tevreden. Het feit dat het huis zo laag was bleef hem irriteren omdat het hierdoor minder imposant leek. Het huis ligt ook niet precies in het verlengde van de oprijlaan, dit kon Laan ook niet geheel tevreden stellen. In 1935 kwam hij met het idee om het oude huis geheel af te breken en een nog imposantere, iets meer naar achter liggende huis te bouwen. De Maaker stelde voor de bocht van de Dinkel als het ware af te snijden en weer net als vroeger voor het huis langs te laten stromen. Niets van deze grote ideeën gingen door. Wel werden er twee dienstwoningen gebouwd bij het hek van het begin van de oprijlaan aan de Ootmarsumerstraat. Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft Laan nog in een van deze twee poortwoningen gewoond toen de Duitsers Huis Singraven bezet hadden. Na de bevrijding herbergde het Britse troepen. Na deze tijd was er een grondige opknapbeurt nodig voor Huis Singraven (1954 – 1958) Ook werd het vochtprobleem aangepakt waar Huis Singraven altijd al mee te kampen had.
Het spook van
Huis Singraven Haar gekrijs en jammerklachten waren dagen lang te horen, tot dat het moment kwam dat het stil werd. Maar dat werd het absoluut niet. Vanaf dat moment is het gaan spoken op Huis Singraven. Haar geest dwaalt vanaf toen rond op Huis Singraven. Regelmatig zou ze boven het spattende water van de watermolen gezien zijn en haar geest zou ongeluk geven aan de bewoners van Huis Singraven. Hendrik Jan Bernard Roessingh Udink, de tweede generatie R. U. heeft op een mooie zomeravond burgemeester Hoogklimmer op bezoek. Hij gaat naar binnen om bij de vlam van een kaars zijn sigaar aan te steken, waarbij zijn baard vlam vat. Snel staat hij zelf in brand en op het geschreeuw komen zijn dienstbodes af, deze werpen hem in de Dinkel, maar het mocht niet baten. Twee dagen later sterft HJB Roessingh Udink op 54 jarige leeftijd.
Verder werden verschillende vroegere
eigenaren door geldproblemen geteisterd,
waarvan sommige aan de drank raakten. Moderne paragnosten van het
programma 'Het Zwarte gat' hebben het huis onderzocht. De
paragnosten hebben een hond waargenomen die dwars door de muren en
gesloten deuren zweefde. In de jaren twintig heeft men een lege ruimte
achter een muur aangetroffen. Het schijnt zo te zijn dat daar iets
gevonden is wat men tot nu toe nog niet bekend heeft willen maken. Ook
nu nog waakt de geest van de non over Huis Singraven. Soms zweeft ze
vormloos tussen de witte nevel boven
de Dinkel, of men ziet haar achter een venster staan van Huis Singraven. Door deze legende heeft het huis ook een bijnaam gekregen,
namelijk Het Zwarte Huis. Het
landgoed is tegenwoordig ongeveer 500 ha groot. Ook horen nog een
zevental pachtboerderijen, waarvan er vijf zijn getooid met rood/wit met
groen omrande blinden, met daarin blauw/gele cirkel, de wapenkleuren van
Huis Singraven. De
watermolen en het arboretum Hagelmeien behoren ook tot het landgoed. De
heer Laan heeft dit gedeelte in 1923 laten omvormen tot arboretum. De
bekende tuinarchitect Leonard Springer heeft dit aangelegd. Springer
heeft ook het arboretum Poortbulten bij De Lutte aangelegd. In
de buurt van het huis bevindt zich een van de twee Reigerkolonies in
Twente (de andere bevindt zich op
landgoed Twickel) Dit is niet echt toevallig. Het is bekend dat de
adel Reigers als lekkernij beschouwen en zij ook het recht hadden om op
deze mooie vogels te jagen. Tot
de toegankelijke bossen van Huis Singraven behoren o.a. het Borgbos en het Harseveld.
Het
landschap van Huis Singraven trok ook bij bekende schilders de aandacht.
Met name de watermolen van Huis Singraven trekt veel bekijks. De Dinkel
was een goede bewegingsmotor voor watermolens. Het kon gebruikt worden
voor koren en olie en om hout te zagen. |
Bewoners | Zie hierboven en: nadat de familie Awick het Huis Singraven gedurende achttien jaren had bewoond, namen de Hondenbergs het in 1398 over. In 1505 werd Huis Singraven een zogeheten vrij edel goed en stond gedurende tien jaren ter beschikking van de Oldenzaalse Begijnen. Vervolgens woonden er o.a. de graven van Bentheim, Adellijke geslachten als Sloet en De Thouars. |
Huidige doeleinden | Zie hieronder. |
Toegankelijk |
In het zomerseizoen zijn toegangskaarten voor rondleidingen in Huis of wandeling door park of arboretum te koop in de “Landgoedwinkel aan de Dinkel”. Het hele jaar door is het mogelijk om met groepen het Huis te bezoeken. In 2015 vieren we dat Huis Singraven 600 jaar bestaat. Dit wordt groots gevierd en diverse activiteiten staan op het programma. Zie de site http://www.Huis Singraven.nl |
Foto's |
Foto 1
(voorkant) Foto 2 (voorkant) Foto 3 (voorkant) Foto 4 (voorkant zwart/wit, ansichtkaart van rond 1900) Foto 5 (voorkant zwart/wit, 1910) Foto 6 (voorkant, 28 augustus 1988) Foto 7 (voorkant, 28 augustus 1988) Foto 8 (voorkant, 21 september 1990) Foto 9 (voorkant, 1998) Foto 10 (voorkant) Foto 11 (voorkant) Foto 12 (voorkant) Foto 13 (voorkant) Foto 14 (voorkant) Foto 15 (voorkant) Foto 16 (voorkant) Foto 17 (voorkant) Foto 18 (zijkant) Foto 19 (detail) Foto 20 (detail) Foto 21 (linker poorthuis) Foto 22 (koffiekopje met afbeelding, 1857) Foto 23 (watermolen bij landgoed) Foto 24 (watermolen bij landgoed) Foto 25 (watermolen bij landgoed, 1920) Foto 26 (watermolen bij landgoed) Foto 27 (watermolen bij landgoed) Foto 28 (schilderij watermolen bij landgoed, door Meindert Hobbema, hangt in Londen) Foto 29 (schilderij watermolen bij landgoed, door Meindert Hobbema, hangt in Parijs) Foto 30 (watermolen bij landgoed) Tekening 1 (tekening C. Pronk, 1729) Tekening 2 (tekening C. Pronk, 1730) Tekening 3 (plattegrond, ca. 1740) |
Bronnen |
Tekst: Huis Singraven / Jhr. A.J. Gevers en Js.
Mooijweer, 1991; Waanders Uitgevers, Zwolle; ISBN 90-6630-275-5, Kastelen,
havezaten en landhuizen in Overijssel in oude ansichten / A.I.J.M
Schellart, 1974, http://home.hetnet.nl/~robert73/huis_Huis
Singraven.html
(niet meer bereikbaar)
en
http://www.watermolen-Huis
Singraven.nl/
Cobi ten Wolde, Huis Singraven Foto 1: Voorkant van het boek Huis Singraven Foto 2: http://www.twenteroute.nl/ Foto's 3, 13, 19, 20 en 23: http://www.uitgaanstips.com (uit de lucht) Foto 4: Kastelen, havezaten en landhuizen in Overijssel in oude ansichten / A.I.J.M Schellart, 1974 Foto's 5, 9, 12, 24 t/m 26, 28 en 29: http://home.hetnet.nl/~robert73/huis_Huis Singraven.html (niet meer bereikbaar) Foto's 6 t/m 8: Albert Speelman Foto 10: http://www.huwelijk.nl/ Foto 11: http://www.watermolen-Huis Singraven.nl/ Foto 12: http://krant.telegraaf.nl/ Foto's 13 en 30: http://www.a1.nl/gemeenten/pr-boek.htm Foto 14: http://www.telegraaf.nl Foto 15: http://www.natuurlijk.nl Foto 16: http://www.twente.nl Foto 17: http://www.home.zonnet.nl/verhulst/twente.htm Foto 18: http://home.introweb.nl/~shd/ Foto's 21 en 27: Peter van der Wielen (zijn collectie is in bruikleen bij de NKS) Tekeningen 1 t/m 3: http://home.hetnet.nl/~robert73/huis_Huis Singraven.html (niet meer bereikbaar) |
Zie ook http://kastelen.startpagina.nl!